حسن صباح (464 قمری -26 ربیع الثانی518  قمری) از ایرانیان بود که در دوره سلجوقی قیام کردند. مذهب وی و پیروانش شیعه اسماعیلیه نزاری بود که شاخه‌ای از پیروان امامن است اما به هفت امام اعتقاد داشتند و امامت را بعد ازجعفر صادقحق فرزند وی اسماعیل دانسته و او را موعود (آخرالزمان) و امام آخر می‌دانستند.

تصویر شهر و قلعه الموت قبل از ویرانی بزرگ

اَساسین (به انگلیسی: ASSASSIN) نامی است که صلیبیون و اروپائیان قرون وسطایی به اسماعیلیان نزاری در دوران الموت، که گسترده حکمرانی‌شان، ایران و سوریه را به مرکزیت قلعه الموت شامل می‌شد، استفاده می‌شود. نام حشیشیه توسط صلیبیون از سوریه به اروپا منتقل شده و در شکل‌های گوناگون ادبیات غربی جنگ‌های صلیبی، در متون عبری و یونانی به کار رفته است.

اسماعیلیان نزاری که یک گروه شیعی مهم بودند، در اروپای سده میانه به اسم «اساسین» معروف شدند. این نامگذاری غلط را، که از اصطلاح تحقیرآمیزی که خود مشتق از واژه حشیش بود، ریشه گرفته است. جنگویان صلیبی و وقایع نگاران غربی آنها، که در دهه های آغازین قرن 12 م در خاور نزدیک با اعضای این فرقه مذهبی برخورد کرده بودند، این اصطلاح را رواج دادند. اروپایی های سده میانه که از دین اسلام و اعتقادات و اعمال دینی مسلمانان اطلاعی نداشتند، یک سلسله داستان های به هم پیوسته را نیز درباره کارهای مرموز و سری حشاشین و رهبر آنها، شیخ الجبل (که پیرمرد کوهستان می نامیدند) شایع ساختند. با گذشت زمان، افسانه حشاشین در روایت مارکوپولو به اوج خود رسید. و واژه حشاشین که ریشه آن فراموش شده بود، به عنوان واژه ای معمولی به معنی «آدم‌کش» وارد زبان های اروپایی شد.^[۴]

تصاویری از قلعه الموت

و تصویر یکی از صدها قلعه ی منطقه ی الموت

سه یار دبستانی

در داستان سه یار دبستانی، که ادوارد فیتز جرالد بر دیباچه ترجمه انگلیسی رباعیات خیام آورده است، خیام، خواجه نظام الملک و حسن صباح، ارتباط داده شده اند. ادعا بر این است که این سه شخصیت، یاران دبستانی بودند که هم قسم شدند که هرکدام زودتر به مقام و منصبی رسیدند، دیگران را یاری دهند. از این سه، نظام الملک نخست منصب یافت و به وزارت سلجوقی رسید. وی عهد خویش را نگه داشت و برای خیام مشاهره ای منظم برقرار کرد و به حسن صباح مقام عالی در دستگاه حکومت واگذاشت. اما دیری نپایید که میان صباح و نظام الملک اختلاف افتاد و خواجه سرانجام توانست با خدعه و فریب، حسن را در چشم سلطان سلجوقی خوار کند. حسن سوگند یاد کرد که انتقام بگیرد. لذا راهی مصر شد و در آنجا بر اسرار مذهب اسماعیلی آگاه شد، و بعداً به ایران برگشت و فرقه ای تشکیل داد که با قتل ها و آدم کشی های خود دولت سلجوقی را به حراس انداخت. نظام الملک اولین قربانی آدمکشان حسن شد.دفتری می گوید این یکی از افسانه هایی است که در ارتباط با اسماعیلیان نزاری در مشرق زمین شیوع یافت.

فدائیان

شیوهٔ حسن صباح در از بین بردن مخالفان کشتن مستقیم افراد به همراه جانفشانی قاتل بود. مکتب صباح که به الموتیان نیز شناخته می‌شد، به نام فدائیان معروف بود. آنها اولین افرادی بودند که هدف را برتر از وسیله می‌دانستند و به خود اجازه می‌دادند با تظاهر و تزویر، به سازمان دشمن نفوذ کنند. آن‌ها فقط مخالفان خود را که برای گسترش فرقه اسماعیلیه خطر ناک می‌دیدند می‌کشتند، هر چند مسائل ناشی از اشغال ایران و فساد روزافزون خلفای عباسی در رشد و گسترش این جنبش بی‌تاثیر نبود. فداییان باطنی، بسیاری از سران سلجوقی را کشتند و این کار را نیز در زمان جانشینان حسن صباح از جمله کیا بزرگ امید ادامه دادند. نهضت آنان نزدیک به ۹۵ سال ادامه داشت تا اینکه هلاکوخان شعلهٔ این جنبش را خاموش کرد و آخرین رهبر آنان که رکن الدین خارزم نام داشت را به قتل رسانید. البته بعضی آن‌ها را به نام حشاشین می‌شناسند که اشتباه است زیرا حشاشین، حشیش فروش بودند وحشیش رابه صورت دارو می‌فروختند نه برای آدم کشی آن‌ها هیچ‌گاه از زهر و تیر استفاده نمی‌کردند و هیچ‌گاه از پشت به کسی خنجر نمی‌زدند اگر چه گاهی اوقات گرفتار مامورین می‌شدند یا کار آن‌ها با زهر و تیر راحت تر می‌شد. این فرقه در ده سطح طراحی شده بود و به افراد در سطوح پایین‌تر گفته می‌شد که قران علاوه بر معنای ظاهری معنای عمیق و پنهانی نیز دارد  . پیروان حسن صباح، فدائیان ودوستان خوانده می‌شدند. در آخرین سطح (امامت)، فرد همه چیز را حتی تجربه‌های شخصی خویش را تنها در صورتی می‌پذیرد که عقل بر آن حکم دهد. عقاید بدین حد سخت‌گیرانه تنها در عده‌ای از اندیشه‌های بودایی دیده می‌شود. حسن صباح عقیده داشت همهٔ افراد توانایی رسیدن به بالاترین سطح را ندارند و بنابراین بیشتر افراد را در رده‌های پایین و برای اطاعت از اوامر خویش نگاه می‌داشت.

بسیاری از سازمان های زیر زمینی مانند روشن ضمیران و فراماسونری شیفتهٔ حسن صباح و سازماندهی او بوده‌اند.

نظرات شما عزیزان:

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه:

نويسنده : عباس رییسی | تاريخ : چهار شنبه 4 دی 1398برچسب:حسن صباح,الموت,قلعه الموت,قلعه حسن صباح,الموت,حسن صباح,مرموز,حسن صباح و الموت,

| نوع مطلب : <-PostCategory-> |